در سالیان گذشته با قدم گذاشتن در فصل تابستان و شدت گرفتن موج گرما، مسائل مربوط به کمبود انرژی و قطعی برق داغ می‌شود. در سالیان اخیر موضوع کمبود گاز و نرخ بنزین نیز به چالش‌های اقتصادی کشور اضافه شده است. صنعت پتروشیمی، به‌عنوان یکی از ارزآورترین صنایع کشور که با مشکلات عظیم ازجمله تحریم‌های جهانی دست‌وپنجه نرم می‌کند، می‌تواند یکی از مهم‌ترین راه‌حل‌های دولتمردان و مسئولان برای مرتفع کردن بخشی از این مشکلات اقتصادی باشد.
اگر نگاهی به تاریخ کشورمان بیاندازیم، اولین پالایشگاه خاورمیانه یعنی پالایشگاه نفت آبادان در ایران عزیزمان تأسیس شده است؛ همچنین یکی از اولین کشورهای منطقه که به دلیل تأمین نیاز داخلی به کودهای شیمیایی و مواد پایه پتروشیمیایی و شیمیایی به‌سوی ایجاد صنعت پتروشیمی مدرن حرکت کرد ایران بوده است. در دهه هشتاد و هم‌زمان با افزایش سرسام‌آور قیمت نفت جهانی و بالا رفتن درآمد نفتی کشور، پروژه‌های مختلف و متعددی در کشور کلید خوردند و بسیاری پنداشتند که این می‌تواند سرآغاز رویشی جدید برای صنعت نفت کشورمان باشد. بااین‌حال، صنایعی که روزگاری سرآمد منطقه بودند پا به سن گذاشتند و در رقابت با اقتصادهای نوظهور و قدرتمند به‌تدریج عقب ماندند. برخی از پروژه‌های مذکور، امروز با گذشت دو دهه همچنان نیمه‌کاره مانده‌اند.
در سال‌های اخیر تلاش‌های مداوم و بسیاری از سوی دست‌اندرکاران و متخصصان برای بازپروری و پیشرفت دوباره صنایع نفت و گاز و پتروشیمی صورت گرفته است. مسائلی چون کمبود خوراک واحدهای پتروشیمی در کشوری با یکی از بزرگ‌ترین ذخایر گازی دنیا، توجه به کمیت در برابر کیفیت، مدیریت نامناسب، تحریم‌های سنگین و بی‌رحمانه خارجی و بی‌توجهی نسبی به تکمیل زنجیره ارزش تولیدات پتروشیمیایی از مهم‌ترین موضوعاتی است که گریبانگیر این صنعت است.
باتوجه به اهمیت صنعت پتروشیمی در شرایط کنونی کشور، تعمیق و تأمل در مشکلات این صنعت شایان توجه بسیاری است. در این شماره، سعی داشته‌ایم با نگاهی دقیق‌تر به صنایع پایین‌دستی نفت‌وگاز به باز کردن و توضیح صحیح مشکلات، بیان علل احتمالی و ارائه راهکارهای حل آن‌ها بپردازیم. امید است با انتشار این شماره از فصلنامه اختصاصی مهندسی شیمی و پلیمر، توانسته باشیم گامی هرچند کوچک در جهت اعتلای میهن عزیز و ارزشمندمان ایران برداریم.